Inteligentne i ekologiczne budownictwo – perspektywy rozwoju.
Inteligentny dom ogranicza jedynie wyobraźnia!
Można spodziewać się, z każdym rokiem inteligentne systemy będą coraz bardziej zintegrowane i pozwolą na jeszcze większy komfort użytkowania. Technologia inteligentnych domów zmienia się dynamicznie i w długiej perspektywie jedynym ograniczeniem będzie tylko wyobraźnia.
Mechanizm, który obecnie polega na zintegrowaniu różnych systemów działających oddzielnie w jeden wspólny system, ma długą historię. Jak większość nowości, które dotarły do naszego kraju, idea pochodzi z Ameryki. Przykładem początków inteligentnych domów jest posiadłość Emila Mathiasa w mieście Jackson. Już w 1950 roku jego dom wyposażony był w automatyczne rolety, alarm, czujnik ognia. Od tego czasu rozwój inteligentnych domów był dynamiczny. Wreszcie w 1999 roku pierwszy profesjonalny smart home został zaprezentowany przez firmę Microsoft.
Łatwo można wyobrazić sobie, jakie korzyści wynikają z posiadania rozwiązań inteligentnego domu. Wstajesz, klikasz odpowiedni przycisk na smartfonie, a Twoje rolety powoli wpuszczają promienie słońca. Gdy wyjeżdżasz, brama otwiera się automatycznie, a dom jest pod dobrą opieką różnego rodzaju mechanizmów wspomagających bezpieczeństwo. Gdy wracasz, ustawiasz optymalną temperaturę, oświetlenie w zależności od nastroju i muzykę na powitanie. Po ciężkim dniu czujesz, że dom to Twoja oaza spokoju. Największymi korzyściami wynikającymi z posiadania inteligentnego domu jest wygoda, komfort, bezpieczeństwo, oszczędność i prestiż.
Niestety, system inteligentnego domu jest dość drogi. Wpływ na ostateczną cenę ma liczba pomieszczeń, powierzchnia, rodzaj instalacji, a także rodzaj panelu do zarządzania technologią. Samo sterowanie oświetleniem to wydatek rzędu 250zł/m2. Jeszcze raz tyle trzeba zapłacić za dodatkową możliwość sterowania ogrzewaniem, klimatyzacją, czy roletami. Za podstawowy system inteligentnego domu trzeba przeznaczyć kilka tysięcy złotych, górnej granicy nie ma…
Obecna technologia pozwala na koordynowanie różnych systemów: sterowania światłem, temperaturą, roletami, bramami, alarmem, monitoringiem, podlewaniem roślin w ogrodzie, domowym kinem itp. Które rozwiązania inteligentnego domu są najbardziej cenione przez użytkowników?
Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom inteligentnego domu można bez wychodzenia z łóżka zamknąć lub opuścić rolety, a co ciekawe nie opuszczając samochodu zamknąć i otworzyć bramę. To proste czynności, ale nikt nie lubi specjalnie wysiadać z samochodu lub wstawać z łóżka i taki jest właśnie cel tych innowacji - aby maksymalnie upraszczać życie. Niektóre systemy reagują nawet na komendę głosową, co sprawia, że można się we własnym domu poczuć jak w Matrixie.
W kwestii ochrony inteligentne domy zdają egzamin na szóstkę. Praktyczne okazuje się zastosowanie czujników dymu, a nawet czadu. Człowiek nie jest w stanie wykryć bezwonnego czadu, ale narzędzia smart home potrafią. Co więcej, wiedzą nawet jak odpowiednio zareagować. Gdy tlenek węgla ma niebezpiecznie wysokie stężenie mechanizm, powoduje, że otwierają się okna i zostaje uruchomiona wentylacja. Smart home pomoże być pomocny także podczas opieki nad dzieckiem. Wystarczy zamontować kamerę w dziecięcym pokoju i spokojnie ze swojej sypialni obserwować, czy maluszek słodko śpi.
Podczas nieobecności dalej można mieć kontrolę nad bezpieczeństwem swojej posiadłości. Pozwala na to czujnik ruchu zintegrowany z systemem monitoringu, system alarmowy, który wysyła sygnał do firmy ochroniarskiej. Ciekawym rozwiązaniem jest też wirtualny klucz do Twojego domu, który pozwala na otwarcie domu np. kurierowi pod Twoją nieobecność. Jak to możliwe? Przekazujesz mu unikalny numer, który umożliwiający wejście, a za pośrednictwem kamery, sprawdzasz, czy kurier opuścił dom i zatrzasnął drzwi.
Możliwości aranżacyjne w zakresie oświetlenia, nie ograniczają się już jedynie do wyboru rodzaju żyrandola, czy jego umiejscowienia. Obecnie standardem stało się zdalne sterowanie oświetleniem. To jeden z podstawowych mechanizmów wyposażenia inteligentnego domu, który skutecznie umila życie każdego dnia. Jego celem jest poprawa komfortu życia oraz większe oszczędności związane z ograniczaniem zużycia energii. To również nieograniczona możliwość tworzenia niebanalnych aranżacji, klimatu stosownego do danej sytuacji, a pośrednio również możliwość poprawy bezpieczeństwa domowników. W jaki sposób można korzystać z uroków sterowania światłem?
• może ono reagować na ruch domowników, włączając się lub wyłączając w odpowiednich chwilach,
• można zostawić dziecku zapalone światło w pokoju kiedy usypia, a po określonym czasie światło zgaśnie lub się przyciemni,
• można ustawić automatyczne wyłączanie światła w korytarzu lub łazience, a by w nocy nie szukać włącznika,
• na zewnątrz automatycznie będzie zapalało się oświetlenie, gdy ktoś wchodzi lub wychodzi z domu,
Inteligentne domy to nowoczesne i funkcjonalne rozwiązania, z których korzysta już bardzo dużo osób. Luksus, komfort, oszczędność, to podstawowe cechy inteligentnego domu do których, nikogo nie trzeba już przekonywać.
Rynek domów inteligentnych
Na temat przyszłości polskiego i globalnego rynku Smart Home rozmawiali uczestnicy II Forum Przemysłowego, które 8–10 grudnia 2016 r. odbyło się w Karpaczu.
Podczas wydarzenia obszerną prezentację poświęconą branży domów inteligentnych przedstawił Radosław Borkowski, dyrektor zarządzający Somfy w Polsce.
Wartość globalnej branży domów inteligentnych systematycznie rośnie. Aktualnie światowy rynek Smart Home wyceniany jest na ponad 16 mld dolarów. Jednak w opinii ekspertów portalu ekonomicznego Statista, w 2021 r. jego wartość będzie prawie 5-krotnie wyższa. Jeszcze większą dynamikę wzrostów wykazuje rynek europejski, który w omawianym okresie ma wzrosnąć z nieco ponad 3 mld do prawie 26 mld dolarów.
Z czego będzie wynikał tak znaczący progres?
Pierwszą przyczyną jest rosnąca popularność urządzeń mobilnych, w tym w szczególności smartfonów. Według danych amerykańskiego portalu w 2016 r., na całym świecie zarejestrowano aż 2 mld użytkowników smartfonów, a to właśnie smartfon staje się najpopularniejszą formą zarządzania domem inteligentnym. Urządzenie, które zawsze mamy przy sobie, pozwala z dowolnego miejsca na świecie sterować naszymi oknami, drzwiami, roletami czy temperaturą w mieszkaniu. Wraz z rosnącą liczbą użytkowników smartfonów, producenci inteligentnych rozwiązań systematycznie zwiększają zasięg swojego działania i liczbę potencjalnych klientów.
Drugi czynnik napędzający rynek to zachodząca na nim zmiana pokoleniowa. Największe zainteresowanie nowoczesnymi technologiami wykazują dziś młodzi ludzie z tzw. pokolenia Z. To osoby urodzone w latach 1995–2010, którym nowoczesne technologie towarzyszyły niemal przez całe życie.
Trzeci czynnik, który w dłuższej perspektywie może okazać się kluczowy dla rozwoju branży rozwiązań inteligentnych, to rosnące wymagania względem redukcji emisji CO 2 i zużycia energii. Według BSRIA, organizacji zajmującej się doradztwem i badaniami dla branży konstrukcyjnej oraz budowlanej, 40% całkowitej energii w Europie zużywane jest obecnie przez budynki. Sposobem na poprawę statystyk jest popularyzacja rozwiązań typu smart, które pozwalają szybko i skutecznie zmniejszyć zużycie energii.
Jak inteligentne systemy w praktyce redukują zużycie energii i wpływają na komfort?
Latem, przy wysokim nasłonecznieniu, inteligentny system automatycznie zwinie rolety w naszym mieszkaniu i pozwala szybko zmniejszyć temperaturę. Zimą automatyka działa analogicznie. Roleta zwija się po zmierzchu i zatrzymuje ciepło uciekające z mieszkania. Aby wszystko działało zgodnie z planem, wystarczy skonfigurować napęd rolet z czujnikami temperatury i nasłonecznienia, a następnie zainstalować w swoim domu np. system sterowania TaHoma Premium.
Dzięki nowemu rozwiązaniu Somfy, za pomocą jednego kliknięcia w smartfonie można obniżyć ogrzewanie pod nieobecność mieszkańców (poziom Eco) i podwyższyć temperaturę (poziom komfort) tuż przed powrotem do domu.
Nie tylko oszczędności. Dlaczego warto inwestować w nowoczesne technologie w naszych domach?
– Oświetlenie, brama wjazdowa i garażowa, markizy, pergole, ogrzewanie – trudno znaleźć dziś elementy wyposażenia naszego domu, których nie można zautomatyzować. Gdy połączymy je z inteligentnym systemem sterowania, szybko okaże się, że o większości rutynowych czynności będziemy mogli po prostu zapomnieć – mówi Radosław Borkowski.
Dyrektor zarządzający Somfy w Polsce wskazuje ponadto, że system zarządzania domem inteligentnym to nie tylko oszczędność czasu i energii, ale także gwarancja bezpieczeństwa. Np. dzięki wyposażeniu w funkcję alarmową TaHoma Premium kompleksowo zabezpiecza mieszkanie przed nieproszonymi gośćmi. Wystarczy zintegrować ją z czujnikami ruchu i otwarcia, a w razie zagrożenia automatycznie włączy się dźwięk syreny. Urządzenie wyśle również na smartfona informację o potencjalnym włamaniu. Centrala współpracuje też z kamerami, dzięki którym w czasie rzeczywistym można obserwować, co aktualnie dzieje się na posesji.
TaHoma Premium pozwala zaprogramować wszystkie pomieszczenia w domu, piętro po piętrze. System został wyposażony w intuicyjny interfejs. Ponadto, dzięki zastosowaniu standardu io-homecontrol (innowacyjnego protokołu radiowego) użytkownik za każdym razem otrzymuje potwierdzenie wykonania zadania na swojego smartfona.
Inteligentne i ekologiczne budownictwo – perspektywy rozwoju.
Budynki nazywane inteligentnymi mogą mieć różnorodne przeznaczenie. Mogą się w nich mieścić nie tylko biura, banki, rezydencje i hotele ale również szpitale bądź szkoły. Jakie nowe rozwiązania można zastosować, aby poprawić jakość i funkcjonalność budynków użyteczności publicznej? Jakie programy pomocowe modernizacyjne są do dyspozycji aby lepiej wykorzystywać zasoby naturalne i oszczędzać energię?
Podczas Europejskiego Kongresu Samorządów w Mikołajkach spotkali się polscy samorządowcy oraz przedstawiciele firm budujących domy. Z bałkańskiego punktu widzenia kwestię omówił burmistrz gminy Pavlikeni, Emanuil Manolov.
Dyskusję zapoczątkował moderator, Dyrektor Zarządzający Agencji Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej S.A., Dariusz Ostrowski.
Moderator podniósł kwestę konfliktu interesów na współczesnym rynku budowlanym – deweloper chce zarobić pieniądze na swoim produkcie, odbiorca chce kupić lokal jak najtaniej się da.
Prezes Zarządu Ekoinbud, Tomasz Balcerowski zauważa inny konflikt w procesie budowlanym. To kłopotliwy proces legislacyjny, któremu poddawani są wnioskujący o zezwolenie na budowę. Niejednokrotnie samo uzyskanie pozwolenia na budowę trwa dłużej niż sama budowa. Samorządy i włodarze gmin dążą do szybkiej realizacji inwestycji, a problemy zwykle pojawiają się na wyższych szczeblach urzędniczej drabiny. Można by budować szybciej, jednak procedury zwalniają tempo prac. Do tego w ostatnim okresie doszła pandemia covid oraz wynikająca z niej praca zdalne, co nie przyspiesza procesu uzyskiwania potrzebnych pozwoleń.
Kolejnym pytaniem moderatora była kwestia materiału, który powinien dominować we współczesnym inteligentnym budownictwie. Czy powinna być to stal, aluminium a może drewno bądź papier?
W tej kwestii wypowiedział się Prezes spółki Polskie Domy Drewniane SA, Tomasz Mogielnicki. Na wstępie podkreślił, że w wielu krajach – jak choćby w Austrii czy Norwegii – do konstrukcji budynków używa się drewna. Także do budowy domów wielopiętrowych. Ten naturalny i odnawialny surowiec (przy prowadzeniu mądrej polityki leśnej) jest zdrowym materiałem budowlanym. Oczywiście, ważną kwestią jest zmiana świadomości społecznej. Należy przekonać nabywców, że drewno jest zdrowym, naturalnym i odzyskiwalnym materiałem budowlanym. Zdaniem Mogilnickiego stoimy w przededniu rewolucji, jeśli chodzi o wykorzystanie drewna w przemyśle budowlanym.
Emanuil Manolov zauważył, że aktualnie priorytetem jest bezpieczne i energooszczędne budownictwo – szczególnie przy lawinowo rosnących kosztach energii. Przy budowie nowych konstrukcji burmistrz skłania się ku wykorzystaniu materiałów naturalnych, jak kamień.
Moderator zapytał Prezydenta Kalisza, Krystiana Kinastowskiego, o gorącą ostatnio kwestię placów miejskich i ich rewitalizacji (bądź jej braku). Jak rozwiązano kwestię rewitalizacji rynku w zarządzanym przez niego mieście?
Kinastowski, z wykształcenia architekt, przypomniał, że właśnie w Kaliszu przeprowadzana jest rewitalizacja rynku głównego. Prezydent zauważył, że nie potrzeba na siłę wprowadzać zieleni, a przy zmianach zachować umiar i rozsądek – w kaliskim wypadku odbija się to w zachowaniu wielofunkcyjności placu. Rynek nie może być „pastwiskiem” – musi dalej funkcjonować w życiu miasta. Tak więc każda rewitalizacja powinna być przeprowadzana z rozsądkiem.
A jaka jest sytuacja z miastem inteligentnym? Czy współczesne miasto inteligentne wykorzystuje inteligentne rozwiązania w komunikacji miejskiej?
Gość z Bułgarii przyznał, że w jego kraju samorządy dostają finansowe zachęty od rządu by zmieniać swoje gminy w gminy inteligentne, jednak na drodze przemiany jest jeszcze wiele przeszkód – np. nadal jest mało samochodów elektrycznych. Jednak gminy chętnie inwestują w elektryczne trolejbusy, w większych miastach nakładane są limity drogowe. Powiększana jest także sieć rowerowa w miastach i ich okolicy, promuje się taki sposób przemieszczania.
W Kaliszu istnieje praktyka zwalniania od podatku od nieruchomości budynków, które maja zielone dachy bądź zielone ściany. Przez rok obowiązywała uchwała, na podstawie której budynki z zamontowaną fotowoltaniką były zwolnione od podatku – jednak ten proceder okazał się zbyt kosztowny dla miasta.
A jak będzie wyglądał budynek za dwadzieścia lat? -zapytał dyrektor Ostrowski
Dyrektor Mogielnicki podał przykład Środy Śląskiej, gdzie jego firma planuje wybudować osiedle składające się z kilkudziesięciu drewnianych, nowoczesnych domów czterokondygnacyjnych. To już jest miasto przyszłości.
Prezes Balcerowski odparł, że w budynku przyszłości będzie zdecydowanie więcej elementów drewnianych, choć takie tradycyjne materiały jak cegła na pewno będą w użyciu. Domy przyszłości będą zaciągały wilgoć (bądź, w miarę potrzeb, wypuszczały ja na zewnątrz budynku) – będą wyposażone w dyfuzyjne ściany, fotowoltanikę i dużo zieleni. Z pewnością będą zbierać deszczówkę i wtórnie wykorzystywać wodę.
